347 OP NAAR BRUSSEL

IN DE KONINKLIJKE MUSEA VOOR SCHONE KUNSTEN

Thea-Warrior

 

Mijn relaas over de twee geniale, schele mensen Hippolyte Boulenger en Mia Lederer loopt vrij langzaam ten einde. Over Mia is waarschijnlijk nog wel meer te vertellen. Haar oudste zoon en zijn echtgenote leven zeker nog. Wie weet ooit, al rest er weinig tijd, want het echtpaar moet reeds rond de vijfenzeventig zijn.

 

Verdere wederwaardigheden Hippolyte betreffend bevinden zich toegedekt door de sluier van de tijd. Natuurlijk zijn de nog bestaande schilderijen van hem uitgebreid op optische illusies te bestuderen. Wat dat betreft, ligt er met de tientallen porseleindecoraties van de hand van Mia eveneens nog veel boeiend werk op toegewijde mensen te wachten.

 

Het verrast me waartoe een kleine reproductie van 'De Haagbeukendreef' in een appartement bij de Place Rogelet de le Pasture in Doornik/ Tournai allemaal heeft geleid. Mijn Queeste rond de Billenniummonumenten 2000 van Rafael Verjans schenkt me bijzondere cadeaus en herinneringen.

In zijn 'Geschiedenis van de Parochie TERVUREN en de SINT-JANSKERKEN' doet pastoor-deken Jules-Egied (1965) uit de doeken hoe in het verleden de Haagbeukendreef is verdwenen. 

 

De dreef, destijds geen verbindingsstraat, ligt - aan de kant van het Kasteel van Tervuren - evenwijdig langs de straat over het water, dus aan de zuidkant van de huidige Hertenbergstraat. Davidts vertelt dat in het begin van de veertiende eeuw de Man's ghilde, het gilde van de handboogschutters van Tervuren, in de Haagbeukendreef het schieten op een doel beoefent.

Op 27 september 1312 is namelijk tussen hertog Jan II van Brabant en de Schepenen van Vure in de abdij van Kortenberg de Vrijheid van Vure overeengekomen. Uit hoofde daarvan hebben de poorters de verplichting om in tijd van nood het kasteel van de hertog tegen vijanden te beschermen, en daarom schenkt hun landheer hen in de wijk dicht bij het kasteel een plek om te oefenen. Overigens staat er in het begin van de veertiende eeuw bij de Haagbeukendreef reeds een lokaal waarvoor de poorters aan hertog Jan II van Brabant een cijnspenning moeten betalen.

 

Tijdens de Franse Revolutie wordt besloten dat de adel geen militie meer nodig heeft en het gilde van de doelschutters - dan geheten het Sint-Sebastiaansgilde - wordt opgeschort. Lokalen en doelen wordt bestempeld als nationaal goed en verkocht aan Sire François de Robiano, die alles inlijft bij zijn Kasteel over het Water (Davidts, 1965). 

Aldus, vind ik, wordt het kind met het badwater weggegooid, want de revolutionairen die zich in principe zo hard maken voor het volk laten door hun besluit de gemeenschap een gewaardeerde plek van samenkomst verliezen. Davidts vertelt namelijk dat bij gelegenheid - zelfs bij de kleinste feestjes - de doelen met hun lokalen de vergaderplaats zijn waar heel het dorp samenloopt om met dans en spel kermis te vieren. Het huidige Sint-Hubertusgilde van Tervuren is de feitelijk voortzetting van het Sint-Sebastiaansgilde. De doelschutters van destijds zijn de wipschutters van nu geworden.

 

Wandelen door de Haagbeukendreef behoort dus tot de onmogelijkheden, en in Tervuren heb ik op 15 oktober 2021 op de tentoonstelling 'Het pleinairisme in de 19e eeuw' slechts een reproductie op waar formaat van 'De Haagbeukendreef' gezien. Het origineel blijft veilig tentoongesteld in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel. Logisch dat er in mij een licht verlangen die kant op groeit. 

Aangezien de Processie van Onze-Lieve-Vrouw-der-Zieken in Doornik/ Tournai in september 2021 grote indruk op me heeft gemaakt, wil ik eigenlijk meer kennis opdoen over de traditionele inborst van de Belgen. Midden mei 2022 verneem ik ergens op het web dat er in Opwijk een Sint-Paulus Paardenprocessie bestaat. Het moet een stoet zijn met wel duizend figuranten en een paar honderd paarden, waaronder de fameuze Belgische trekpaarden. De 122ste editie blijkt op 26 juni 2022 plaats te vinden. Aangezien Sint-Petrus en Sint-Paulus vaak in een adem door genoemd worden, raak ik nieuwsgierig; wat zouden ze daar doen? En dan wordt een en ander snel gecombineerd.