208 EEN BEKOORLIJKE PANDGANG

BEWUSTE BOUW?

Thea-Warrior

 

Als we de twaalfde-eeuwse crypte hebben verlaten, verken ik de twee kloostergangen, die de pandhof van de Sint-Maartensabdij hebben omlijst. Volgens het wereldwijde web behoren ze tot de weinige overblijfselen van het vijftiende-eeuwse klooster. Een van de twee, degene aan de achterzijde van het abtenpaleis, heeft prachtige kruisribgewelven en maaswerkramen.

 

Dan blijkt dat hier eeuwen geleden niet zomaar een klooster is gebouwd, want een serene, zuivere energielijn loopt in de lengte door de gang heen. Ik ben bijna tot tranen toe geroerd. De ietwat schuinlopende energielijn valt bijna geheel samen met de lengte en breedte van de gang. Aan het noordoosteinde gaat de energielijn naar buiten. Aan de zuidwestkant kan de lijn 'naar buiten' door een deur. In de kloostergang haaks op deze gang loopt geen energielijn, ik heb het gecheckt. Ik kan me de brevierende monniken goed voor ogen halen. Telkens opnieuw pakken ze de energie van de zuivere energielijn op als ze dagelijks - biddend en lezend - hun blokjes rond de pandhof lopen. Het doet iets met hun gemoedstoestand.

 

We wandelen door de pandgang met de energielijn mee naar buiten en verder naar het noordoosten door de voormalige abdijtuin, het huidige stadspark. De energielijn loopt parallel aan de achtermuur van het Hôtel de Ville. Aan de andere kant van de lijn staan naast zijn grens een drietal bomen. In de zuidwest-noordoost-richting lijken het wachters bij de energielijn. 

Bomen! Praten met de wezens van bomen! Als kind ben ik het al gewoon. Hier in Doornik doe ik het niet, ik probeer zeker als ik vermoeid ben zoveel mogelijk 'in het gewone leven' te blijven. De middelste boom is een grote lotusboom. Volgens een informatiebord is de lotusboom een geschenk van Jezuïeten uit de Oost aan de monniken van de abdij. De derde boom is eveneens een geschenk: een ginkgo biloba. Bekend is dat deze boom rond 1760-1770 in de tuin is geplant.

Op de noordoosthoek van het stadhuis gaat de energielijn door de middelste van de drie poortbogen en vervolgens over een pad dat zich langs de zuidoostzijde van het Koningin Astridpark bevindt.

 

Eenmaal thuis maak ik op google.nl een schermafbeelding van een klein deel van de stad Doornik en teken ik de gevonden energielijnen in. Waar ik de lijn heb gevolgd, zitten de zwarte streepjes dicht op elkaar. In het veronderstelde vervolg staan de streepjes ver uit elkaar. Het lijkt erop dat de zuivere (zwarte) lijn afstevent op de twaalfde-eeuwse Sint-Piatuskerk. Volgens het wereldwijde web heeft zich daar in het midden van de 4de eeuw reeds een christelijke begraafplaats bevonden en is er in het begin van de 6de eeuw een Merovingische basiliek gebouwd. Een bijzondere plek met geweldige historie.

Volgens mij gaat de (oranje) energielijn uit de crypte naar het Billenniummonument op de hoek van de grote kruising. De zuivere (zwarte) lijn zou daarnaast door een poortgebouw op deze kruising hebben kunnen gaan. In elk geval is de kruising (tussen de Boulevard Bara en Boulevard Lalaing met de Rue Saint-Martin en Avenue Montgomery (N508)) waaraan het monument van Rafael Verjans staat ook meer dan de moeite van het onderzoeken waard.

 

Ik twijfel een beetje of ik de ligging van de crypte onder het abtenpaleis echt goed voor ogen heb. Ik hoop het. In de tuinen heb ik de gonzende, liefdevolle energielijn - in oranje weergegeven - niet teruggevonden. Gaat deze lijn samen met de in het zwart weergegeven zuivere lijn? Gaan ze samen op naar de Sint-Piatuskerk? Splitsen ze daar weer? De nodige hypothesen en en onbeantwoorde vragen. De kerk van Sint-Piat verdient immers ook aandacht... toekomstmuziek, want de dag loopt ten einde. We gaan vegetarisch eten bij 'Le Liban', en morgen is het alweer de laatste vakantiedag hier in Doornik. 

 

Nog een kanttekening; sinds mijn bezoek in maart 2019 aan de crypte in de krochten van het Hôtel de Ville heb ik af en toe wat gepiekerd, en wel omdat een crypte naar mijn idee niet onder een abtenpaleis ligt, maar onder een kerk. Derhalve duik ik nog eens in de geschiedenis. Het wereldwijde web onthult dat de Sint-Maartensabdij in de 18e eeuw onder abt Robert Delezenne ingrijpend is herbouwd. Er wordt een nieuwe abdijkerk gebouwd, waarop mijn vraag natuurlijk luidt of die kerk op een nieuwe plek is opgetrokken. In dezelfde tijd wordt, tussen 1763 en 1767, het 130 meter brede abtenpaleis gebouwd. Laurent-Benoît Dewez is de architect van deze classicistische parel. Is bij deze herbouw de crypte van de eerdere kerk onder het abtenpaleis terechtgekomen? Als dit het geval is, is de crypte onder het abtenpaleis toch van de Sint-Maartenskerk uit het eind van de elfde of het begin van de twaalfde eeuw, de kerk van abt Odo van Doornik, en is deze zaal niet 'slechts' een kelder onder het abtenpaleis, maar... ik sta open voor meer onderbouwde feiten. Is het niet zo dan zou het wel zo fatsoenlijk zijn om deze grote ruimte overal 'de kelder van het abtenpaleis' te noemen.

 

In 1797, tijdens de periode van de Franse revolutie, komt er een einde aan het religieuze leven in de Sint-Maartensabdij; de monniken worden weggejaagd. Sindsdien zijn de gebouwen grotendeels afgebrokenen en heeft het abtenpaleis vreselijk geleden door de  bombardementen en brand in Wereldoorlog II. Ik vraag me af welk positief aspect er in al dat vernietigende gebeuren zit. Dat gebouwen en tuinen nu - in principe - meer voor iedereen toegankelijk zijn!?