UITZONDERLIJK GLASPATRIMONIUM
Thea-Warrior
Terwijl het Madonna-raam naar het oosten uitkijkt, bevinden zich aan de zuidkant in de Bidkapel nog twee enorme vensters. Volgens Lambrechts (1986) komen beide ramen uit het atelier van Capronnier en stammen ze uit het jaar 1876. Het linkervenster verbeeldt de Kroning van Maria, met daaronder de dogma-afkondiging in 1854 - door paus Pius IX - van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria.
In rooms-katholieke kerken zijn dit vrij normale afbeeldingen. Vandaag (9 december 2020) doen ze mij denken aan de vorige etappe van mijn queeste in februari 2019: aan de schildering van de Kroning van Maria in het koorgewelf van de Abdijkerk van Rolduc en aan het beeld van Maria-Onbevlekte-Ontvangenis in de dubbele toegangspoort aldaar. Onderaan in het raam in de Cathedrédrale Notre Dame van Tournai staat een tekst die teruggaat tot in de 4e eeuw. Al zoekend ontdek ik dat er een prachtig Gregoriaans gezongen lied van bestaat.
Tota pulchra es Maria et macula originales non est in te.
Geheel schoon zijt Gij Maria en de smet van de erfzonde belast U niet.
Lambrechts (1986) schrijft dat het rechtervenster de overhandiging van de sleutels aan Petrus verbeeldt, met daaronder een bisschoppenconferentie. Geweldig, dat ik hier Petrus ontmoet! Het is lang geleden dat Jezus de sleutels heeft overhandigd: twee millennia terug. De tekst op dit raam luidt:
Confirma fratres tuas, rogari ut non deficiat fides tua.
Versterk je broeders, aan jou wordt gevraagd dat je geloof niet bezwijkt.
Dat 'rogari' heeft me wat hoofdbrekens gekost, maar het is de passieve vorm - wordt gevraagd - van 'rogare' ofwel vragen. Op het web (stilus.nl) ontdek ik dat de woorden van dit raam op een van de architraven in de Sint-Pieter in Rome staan, en te herleiden zijn op vers 32 van hoofdstuk 22 van de evangelist Lucas.
In Lucas 22 wordt gesproken over de gebeurtenissen, die in de rooms-katholieke kerk op Witte Donderdag gevierd worden. Plaats van handeling is de Cenakelzaal: Jezus heeft net het brood gebroken en dit, met de wijn, uitgedeeld aan de twaalf apostelen. Hij zegt dat degene die hem zal verraden ook aan tafel is, en de apostelen bevragen elkaar wie de verrader kan zijn en twisten tevens wie onder hen de meeste is. Jezus stelt dat de belangrijkste onder hen als de minste dient te worden; gelijk zoals Hij hen daar bedient.
Jezus blikt terug en zegt dat de apostelen steeds bij Hem zijn gebleven in Zijn verzoekingen, en dat Hij het Koninkrijk aan hen toezegt, zoals Zijn Vader dat aan Hem heeft toegezegd. In dat Koninkrijk zullen ze bij Jezus aan tafel zitten, en op tronen, en ze zullen de twaalf stammen van Israël oordelen.
Daarna zegt Jezus: "Simon, Simon, zie, de satan heeft u allen begeerd om te ziften als tarwe. Maar ik heb voor u gebeden dat uw geloof niet bezwijkt, en jij als jij eens bekeerd zult zijn, versterk je broeders.
Petrus reageert met dat hij bereid is met Jezus de gevangenis en de dood in te gaan. Waarop Jezus antwoordt: "Ik zeg je, Petrus, de haan zal heden niet kraaien, eer jij driemaal verloochend zult hebben, dat je Mij kent."
Heftige zinnetjes, daar in die Cenakelzaal! Blijkbaar heeft Jezus voor de apostelen gebeden. Welk geloof mag niet bezwijken bij Petrus? Het geloof in Jezus? Zijnde de Zoon van God? En dan dat 'als jij eens bekeerd zult zijn'... bekeerd van wat? Bekeerd naar wat? Om onder alle omstandigheden het geloof in Jezus overeind te houden? Of doelt Jezus hier op de tijdelijke loochening waaraan Petrus onderhevig gaat zijn?
Ik ben een beetje verbouwereerd dat ik vandaag, 9 december 2020, al werkend voor Levendweb - via dit glas-in-loodraam, dat ik op zondag 3 maart 2019 in de Kathedraal van Tournai heb gefotografeerd - deze oproep tegenkom. Het lijkt wel een persoonlijk verzoek! Merk dat ik deze wending in de bewandelde weg gewoon wil laten bestaan èn gauw wil verdergaan.
Hoe verder? Die bisschoppenconferentie intrigeert me, en niet zomaar... het is omdat de energie op de vloer - precies onder die redelijk gevulde bisschop links vooraan in dit meest westelijke raam - erg hoog is. Daar loopt een energielijn, het midden van deze energielijn staat schuin op de zittende bisschop. Wat later zal ik ontdekken dat een tweede energielijn grotendeels door de muur onder deze zuidelijke ramen van de Bidkapel loopt, dus bevindt zich daar een kruising van energielijnen. Wie is die vrij forse bisschop? Als ik goed kijk, lijkt het wel of hij op het rechterraam zit en op het linkerraam met zijn rug naar zijn zittende zelf toe staat! Een Januskop...
Bronnen
- Confirma fratres tuas. Nelissen, L. (z.d.) Sint Pieter in Rome - mozaïek-inscripties met Nederlandse vertaling.
Op 9 december 2020 van https://www.stilus.nl/sintpieter/index.htm
- CulturaCatolica (22 december 2015) Canto Gregoriano: Tota Pulchra es.
Op 8 december 2020 van https://www.youtube.com/watch?v=67owsGWBdaM
- Lambrechts, L. (1986). Glasramengids - tentoonstelling 'Gloed van glas' 15 mei-13 juli 1986. Brussel: ASLK.
Op 7 december 2020 van https://oar.onroerenderfgoed.be/publicaties/MENC/1/MENC001-002.pdf
- Lukas 22. Op 9 december 2020 van https://herzienestatenvertaling.nl/teksten/lukas/22
- Lukas 22. Op 9 december 2020 van https://www.statenvertaling.net/bijbel/luka/22.html
- Onbevlekte Ontvangenis van Maria.
Op 9 december 2020 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Onbevlekte_Ontvangenis_van_Maria
- Rogari. Op 9 december 2020 van http://www.sarah-p.nl/0000pgm/latina/0000pgm/verba1_infinitivi.php
- Tota pulchra es. CulturaCatolica (22 december 2015) Canto Gregoriano - Tota pulchra es.
Op 9 december 2020 van https://www.ourcatholicprayers.com/tota-pulchra-es.html
Linken
- Cultura Catolica (2015). Canto Gregoriano (2m15s): ---> Tota Pulchra es
---> 145 MGR. GASPARD-JOSEPH LABIS - DEEL 1 - Een Krachtig Mens